Ο ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης στη δημοσιογραφία, η κλιματική ανισότητα και η ελευθερία του Τύπου στο επίκεντρο της δεύτερης ημέρας του #iMEdDIJF23

Το Forum του iMEdD ολοκληρώνεται σήμερα, Σάββατο 30 Σεπτεμβρίου, με θεματικές όπως η ψηφιακή ασφάλεια των δημοσιογράφων, η βιωσιμότητα των μέσων ενημέρωσης και ο ψηφιακός μετασχηματισμός στα ΜΜΕ

Συζητήσεις για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η σύγχρονη δημοσιογραφία, μια έρευνα για την κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου στην Ελλάδα και την Ευρώπη που έμεινε στα συρτάρια των ιθυνόντων αλλά και μια συγκλονιστική συζήτηση για τις πιο πρόσφατες δολοφονίες δημοσιογράφων στην Ελλάδα συνέθεσαν τη δεύτερη ημέρα του Διεθνούς Forum Δημοσιογραφίας 2023, που διοργανώνεται από το iMEdD. Το χθεσινό πρόγραμμα περιλάμβανε επίσης workshops για την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) στο δημοσιογραφικό έργο, για την «ανασφάλεια του νερού» και τα προβλήματα που προκύπτουν σε παγκόσμιο, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο αλλά και για την αποτελεσματική δόμηση δεδομένων με σκοπό την εξαγωγή αξιοποιήσιμων συμπερασμάτων.

Μια συζήτηση για τον ρόλο του ΑΙ στα μέσα ενημέρωσης σηματοδότησε την έναρξη των εργασιών της δεύτερης ημέρας του Forum. Ειδικοί του κλάδου συνομίλησαν για τις επιπτώσεις της τεχνητής νοημοσύνης στην ενημέρωση με όρους δεοντολογίας, την αποδοτικότητα της αίθουσας σύνταξης και τη συμμετοχή του κοινού, με τον Vincent Berthier, Επικεφαλής Τεχνικής Υποστήριξης στους Reporters sans frontières (RSF), να αναφέρει πως «Το Chat GPT άλλαξε τους όρους του παιχνιδιού όχι μόνο λόγω της τεχνολογίας που είναι εξωπραγματικά εντυπωσιακή αλλά και λόγω του πραγματικού αντίκτυπου που έχει (…) Η τεχνητή νοημοσύνη θα χρησιμοποιείται πολύ στο μέλλον, σε αυτό θα πρέπει να συμπεριλάβουμε όχι μόνο τους δημοσιογράφους δεδομένων, που χρησιμοποιούσαν ήδη την τεχνητή νοημοσύνη, αλλά και όλους όσους εργάζονται σε οποιοδήποτε επίπεδο του ειδησεογραφικού οργανισμού».

Μια εκτενή ματιά στη δημοσιογραφία του αύριο μας πρόσφερε το επόμενο πάνελ. Επιφανείς πανεπιστημιακοί αλλά και φοιτητές δημοσιογραφίας εστίασαν στις απαραίτητες δεξιότητες και γνώσεις που πρέπει να διαθέτουν οι επίδοξοι δημοσιογράφοι, ώστε να διαπρέψουν στον εξελισσόμενο κόσμο των media.

Ακολούθησε η παρουσίαση του The Forever Pollution Project, μια διασυνοριακή έρευνα 17 ευρωπαϊκών ειδησεογραφικών πρακτορείων για τα PFAS και τη μόλυνση που έχουν προκαλέσει σε ολόκληρη την Ευρώπη. Πρόκειται για επικίνδυνες τοξικές χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται ευρέως εδώ και δεκαετίες, δεν διασπώνται στο περιβάλλον και μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα υγείας. Το The Forever Pollution Project αποτέλεσε το έναυσμα για τη διεξαγωγή μεγάλων ερευνών εθνικής εμβέλειας σε πολλές χώρες σχετικά με το θέμα των PFAS.

Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκαν συζητήσεις για την αποδοτικότερη αξιοποίηση των νέων μέσων δημοσιογραφίας, εστιάζοντας στο κάθετο video format, το Tik Tok και τα podcasts. Στη σκηνή ακολούθησαν πέντε δυναμικές ερευνήτριες δημοσιογράφοι, οι οποίες παρουσίασαν στρατηγικές που χρησιμοποιούν στη δουλειά τους και έδωσαν συμβουλές σε θέματα ηγεσίας που βοήθησαν τις ίδιες στην καριέρα τους.

«Είναι πάρα πολύ συνηθισμένη η ατάκα, που μπορεί να τη λέμε και μεταξύ μας για πλάκα, “Πρόσεξε με αυτά που γράφεις γιατί μπορεί να βρεθείς σε κανένα χαντάκι”. Αυτά πότε στα λένε; Όταν ακουμπάς πολιτικά, οικονομικά, επιχειρηματικά συμφέροντα, όταν ασχολείσαι με τη διαφθορά στην αστυνομία…Σε ένα τέτοιο κλίμα, είναι πάρα πολύ δύσκολο να μη τρομοκρατείσαι ως δημοσιογράφος, επιπλέον όταν ακούς πως δολοφόνησαν έναν συνάδελφο», σχολίασε η δημοσιογράφος Ελίζα Τριανταφύλλου.

Σε συνεργασία με Έλληνες δημοσιογράφους, οι οργανώσεις υπέρ της ελευθερίας του Τύπου Free Press Unlimited, Committee to Protect Journalists (CPJ) και Reporters sans frontières (RSF), παρουσίασαν έρευνα για τις ανεξιχνίαστες δολοφονίες των δημοσιογράφων Σωκράτη Γκιόλια και Γιώργου Καραϊβάζ, εγείροντας ερωτήματα για τη δράση των αρχών. Στο ακροατήριο βρέθηκε τόσο η χήρα του Γιώργου Καραϊβάζ όσο και ο αδερφός του Σωκράτη Γκιόλια.

Με την κλιματική αλλαγή στο επίκεντρο ξεκίνησε το δεύτερος μέρος της χθεσινής ημέρας. Αρχικά, οι Project Managers του iMEdD ideas zone και incubator και δημοσιογράφοι, Δημήτρης Μπούνιας και Νικόλας Αρώνης, παρουσίασαν τις ιστορίες που επιλέχθηκαν από την ανεξάρτητη επιτροπή και παράχθηκαν μέσω του iMEdD incubator, το οποίο κατά τη διάρκεια του τέταρτου κύκλου εστίασε στο ζήτημα της «Κλιματικής Ανισότητας». Στη συνέχεια η Emiliya Mychasuk, αρχισυντάκτρια για το Κλίμα στους Financial Times και η Aryn Baker, ανώτερη ανταποκρίτρια για το κλίμα και το περιβάλλον στο περιοδικό TIMΕ, υπό το συντονισμό του Gustavo Faleiros, συντάκτη περιβαλλοντικών ερευνών για το Pulitzer Center μοιράστηκαν με το κοινό στρατηγικές κάλυψης της κλιματικής αλλαγής. Χαρακτηριστικά, η Emiliya Mychasuk αχολίασε ότι «Πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με τους όρους που χρησιμοποιούμε όταν αναφερόμαστε στις εκστρατείες που συμβαίνουν για την κλιματική αλλαγή (…) Η γλώσσα, λοιπόν, που χρησιμοποιούμε για να περιγράψουμε τους ανθρώπους εκείνους, τις ομάδες που απαρτίζουν το κίνημα είναι ιδιαίτερη και χρήζει προσοχής».

Ακολούθησε η συζήτηση αναφορικά με την κατάσταση των σιδηροδρόμων στην Ευρώπη, με την Eliassen Ingeborg, Δημοσιογράφο και Υπεύθυνη Σύνταξης στο Investigate Europe και την Ευρυδίκη Μπερσή, Δημοσιογράφο των Reporters United να παρουσιάζουν άβολες αλήθειες, δημοσιευμένες από το 2021, για την ασφάλεια του σιδηροδρομικού δικτύου σε Ελλάδα και Ευρώπη.

Το σκάνδαλο του Predator απασχόλει τη χώρα μας εδώ και σχεδόν δύο χρόνια και έχει εγείρει κρίσιμα ζητήματα σχετικά με την παρακολούθηση από το κράτος και την κυβερνητική λογοδοσία. Δημοσιογράφοι που διαδραμάτισαν καθοριστικό ρόλο στην αποκάλυψη του σκανδάλου ανέβηκαν λίγο πριν το κλείσιμο στη σκηνή και συζήτησαν για τον καταλυτικό αντίκτυπο που έχει η ερευνητική δημοσιογραφία στη διαμόρφωση της δημόσιας αντίληψης, στην προώθηση της πολιτικής δράσης και στην αποκάλυψη δυσάρεστων αληθειών.

Η δεύτερη ημέρα ολοκληρώθηκε με ένα πάνελ που ενέπνευσε κάθε συμμετέχοντα. Δημοσιογράφοι και ειδικοί με μεγάλη εμπειρία και γνώσεις από διάφορες περιοχές του κόσμου, μοιράστηκαν τις δραματικές ιστορίες τους, μίλησαν για τις πολλαπλές όψεις των απειλών κατά της ελευθερίας του Τύπου και των επιθέσεων κατά των καλών δημοσιογραφικών πρακτικών, αλλά και για το πώς να αντισταθούμε, με γνώμονα πάντα το δημόσιο συμφέρον.

Το πρόγραμμα του Διεθνούς Forum Δημοσιογραφίας ολοκληρώνεται σήμερα με συζητήσεις για την ψηφιακή ασφάλεια των δημοσιογράφων, τη βιωσιμότητα των μέσων ενημέρωσης και τον ψηφιακό μετασχηματισμό στα ΜΜΕ. Συγχρόνως, θα παρουσιαστεί το ηχητικό ντοκιμαντέρ, «ΤΡΑΥΜΑ», παραγωγής iMEdD, για την κάλυψη τραυματικών γεγονότων και τις μακροχρόνιες επιπτώσεις τους στην κοινωνία στο σύνολό της ενώ,μεταξύ άλλων θα γίνει και μια ενδιαφέρουσα συζητηση για τους τρόπους με τους οποίους καλύπτουμε την ακροδεξιά, ένα πρόβλημα που φαίνεται να είναι διεθνές φαινόμενο.

To Διεθνές Forum Δημοσιογραφίας πραγματοποιείται από τις 28 ως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023 στον χώρο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, στην Πειραιώς 260.

Εγγραφές πραγματοποιούνται τόσο ηλεκτρονικά όσο και στο σημείο τις ώρες και ημέρες που πραγματοποιείται το Forum.

Το πλήρες πρόγραμμα της διοργάνωσης μπορείτε να το βρείτε εδώ.